Naszym celem, w nauce metodą globalną, jest by dzieci czytały szybko, bez wokalizowania, sylabizowania. Czyli żeby od razu czytały tak, jak dorośli całościowo rozpoznający wyrazy, a nawet całe zdania. W tej metodzie, zgodnie z tym, jak uczą się małe dzieci, nie zaczynamy od abstrakcji (czyli liter alfabetu albo sylab).
Koncentracja to mechanizm polegający na przeniesieniu uwagi i skupieniu jej na zjawisku, przedmiocie czy sytuacji w celu zrozumienia i rozwiązania określonego zagadnienia. Jeśli dziecko nie posiada motywacji wewnętrznej do wykonania danego zadania czy rozwiązania problemu, naturalnie nie jest w stanie skoncentrować się na tym, co robi.
Gdy wyniki badań potwierdzą problemy i wykluczona zostanie somatyczna przyczyna braku skupienia, można rozpocząć z dzieckiem naukę koncentracji. Trzeba wówczas udać się do specjalisty, który zaproponuje odpowiednie postępowanie i pokaże ćwiczenia na koncentrację. W domu należy dbać o to, aby dziecko miało porządek w pokoju, na
Podpowiemy, jak stosować samodzielnie ćwiczenia na koncentrację uwagi, aby odzyskać wigor, werwę i chęci do nauki. Dobrym ćwiczeniem na koncentrację uwagi dla dzieci szkolnych jest wizualizowanie, czyli przywoływanie w wyobraźni na kilka, kilkanaście sekund obrazów. Warto robić to początkowo w pomieszczeniu, w którym nic nie
Jak nauczyć się koncentracji? Przede wszystkim poprzez ćwiczenia. Koncentracja jest stanem, który możesz poprawiać tylko i wyłącznie poprzez specjalny trening. Na internecie można znaleźć dużo różnych ćwiczeń. To co jest ważne, aby ćwiczyć systematycznie, nawet tylko po 5-10 minut dziennie. Wtedy przyniesie to efekty.
Dzieci muszą gdzieś wyładować energię, zanim skupią się na czynności wymagającej koncentracji. Dieta też ma wpływ na koncentrację. Zadbaj o równowagę między białkami, węglowodanami i tłuszczami. Za dużo węglowodanów może stanowić problem – zostaną przekształcone w energię, a tę dziecko musi gdzieś wyładować.
Qn8KAd. fot. mat. prasowe Powrót do szkoły po dwumiesięcznej przerwie to dla wielu dzieci duży szok. Zakończył się okres, kiedy mogły spędzać czas na beztroskiej zabawie i wypoczynku, zapominając jednocześnie o obowiązkach edukacyjnych. O ile na początku roku szkolnego dzieci mogą wykazywać mniejszy poziom skupienia, o tyle długotrwałe i utrzymujące się zaburzenia z koncentracją mogą oznaczać problemy zdrowotne. W jaki sposób możemy wówczas pomóc naszym dzieciom? Odpowiada Paulina Mikołajczyk, psycholog z Centrum Medycznego Damiana. Najtrudniejszy pierwszy krok „Mamo, jeszcze pięć minut”, Który z rodziców przynajmniej raz tego nie usłyszał? Przestawienie się z możliwości późniejszej pobudki na „reżim” regularnego porannego wstawania, powrót do ustalonego harmonogramu dnia, wiele dodatkowych zajęć i często późne powroty do domu, to dla dzieci i młodzieży duże wyzwanie. – Powrót dziecka do szkoły można porównać do powrotu osób dorosłych z urlopu do pracy. Wielu z nas po dłuższym wypoczynku na początku nie potrafi skupić się na obowiązkach. Pamiętajmy, że dzieciom zdecydowanie trudniej przychodzi „wskoczenie” na pełne obroty – komentuje Paulina Mikołajczyk. – Oprócz wczesnego wstawania, przyswajania materiału, należy wziąć pod uwagę jeszcze jeden aspekt – dzieci po aktywnych wakacjach, zostają nagle „zmuszone” do wielogodzinnego siedzenia w szkolnych ławkach, co na początku może powodować znudzenie czy brak koncentracji. Powrót do szkoły i co dalej? Powrót do szkoły, a co za tym idzie ponowne wyrobienie w sobie odpowiednich nawyków i koncentracji, czasami może być długim procesem. Niezwykle istotna jest tutaj rola rodziców, którzy powinni wspierać swoje dziecko. Pomóc mu w adaptacji do szkoły, a jednocześnie nie wywierać na nich dodatkowej presji. – Jako rodzice powinniśmy pamiętać, że nasze dzieci potrzebują czasu na powrót do szkolnej rzeczywistości. Nowy rok szkolny nie oznacza, że najmłodsi mają od 1 września skupiać się wyłącznie na nauce. Pozwólmy im wypoczywać i motywujmy je do rzeczywistego, a nie tylko pozornego odpoczynku. Jak to zrobić? Przede wszystkim powinny być one aktywne fizycznie. Zwłaszcza po wielu godzinach spędzonych w szkolnej ławce, przy nauce czy odrabianiu prac domowych. Możemy organizować rodzinne spacery, wycieczki rowerowe czy czynnie angażować się we wspólną zabawę np. w ogrodzie. Sport na świeżym powietrzu poprawia pracę serca. Dzięki dostarczeniu większej dawki tlenu do organizmu, pozytywnie oddziałuje na funkcjonowanie mózgu, co poprawia koncentrację. Kolejnym elementem jest sen, który jest niezbędny do pełnej regeneracji organizmu po każdym dniu szkoły czy pracy. Wyspane dziecko, to szczęśliwe dziecko, które zwiększa tym samym swoje skupienie i możliwości przyswajania wiedzy – mówi psycholog Paulina Mikołajczyk. Miesiące mijają, a koncentracji brak? Po upływie pierwszych tygodni roku szkolnego koncentracja naszego dziecka powinna ukierunkować się na obowiązki związane ze szkołą. Co jednak w sytuacji, gdy zauważymy, że brak koncentracji, wycofanie nie ustępują, a nasza pociecha nadal nie może w pełni skupić się na szkole, a nauka ją męczy? – Z wymienionymi powyżej objawami, takimi jak brak koncentracji czy niemożliwość skupienia się na nawet najprostszych czynnościach, jeżeli oczywiście utrzymują się przez dłuższy czas lub dodatkowo nasilają, powinniśmy zgłosić się z dzieckiem do specjalistycznej poradni, aby zasięgnąć porady wykwalifikowanego terapeuty integracji sensorycznej. Integracja sensoryczna to w największym skrócie właściwa „interpretacja” bodźców. Jeśli jest zaburzona u dziecka, to nie tylko zaobserwujemy wycofanie, apatię czy brak koncentracji. Może to również rzutować na dalsze funkcjonowanie i nieprawidłowy odbiór otaczającej rzeczywistości. Terapeuta na podstawie wywiadu medycznego i badań, zleci dalszą diagnostykę. Jeżeli zostanie stwierdzone zaburzenie integracji sensorycznej, specjalista za pomocą odpowiednich ćwiczeń będzie tak stymulował zmysły dziecka, aby jednocześnie leczyć, jak i zapewnić zabawę podczas przebywania w gabinecie. Praca oczywiście nie kończy się na wizycie specjalisty. Bardzo istotna jest tutaj rola rodziców, którzy część ćwiczeń powinni wykonywać ze swoimi pociechami w domu. Tylko regularność może przynieść rezultaty – pierwsze efekty jesteśmy w stanie zaobserwować już po dwóch miesiącach. Terapia może trwać około roku, a praca specjalisty (1-2 w tygodniu) oraz rodziców z pewnością przyniesie oczekiwane rezultaty – kończy Paulina Mikołajczyk, psycholog z Centrum Medycznego Damiana.
Jak nauczyć moje dziecko koncentracji? - Jak Zawartość Podczas kursu szkolnego dzieci w domu muszą stawić czoła testom i ocenom, podczas gdy wokół nich znajdują się tysiące elementów rozpraszających, które zachęcają je do zabawy i zabawy. Dlatego wielu rodziców zadaje sobie pytanie jak nauczyć swoje dzieci koncentracji i jak pomóc im zwracać uwagę na studia. Na oferujemy rozwiązania, które pomogą poprawić koncentrację Twoich dzieci. Kroki do naśladowania: Ważne jest, aby pomóc dzieciom stworzyć rutynę, którzy są świadomi, że muszą poświęcić określony czas na każdą aktywność, w tym naukę i wykonywanie zadań. Świadomość, że muszą poświęcić się nauce, pomaga im się skoncentrować. Aby nauczyć dziecko koncentracji, musisz wyeliminować wszelkiego rodzaju bodźce zewnętrzne, które zaburzają jego koncentrację. Wyłącz komputer, wyłącz telewizor i schowaj tablet do szuflady, aby nic Cię nie rozpraszało podczas wyeliminować bodźce zewnętrzne, zaleca się również stworzenie środowiska sprzyjającego koncentracji. Wyznaczenie miejsca w domu do wykonywania prac domowych lub nauki może być kluczem do pomocy dziecku w skupieniu się na czas spania twojego syna. Wystarczająca ilość snu jest niezbędna do utrzymania dobrej zdolności koncentracji, zarówno u dorosłych, jak iu wszyscy czujemy się szczególnie zmotywowani tym, co lubimy. dowiedz się tego co najbardziej lubi Twoje dziecko i wzmocnij swoje zaangażowanie w ten temat. Nauka koncentrowania się na czymś, co sprawia Ci przyjemność, jest jedną z technik uzyskiwania najlepszych wyników w tej dziedzinie. W ten sposób nauczysz dziecko koncentracji. Wzbogać także gry i czynności, które poprawiają zdolność koncentracji, takie jak układanie puzzli lub czytanie. Czytanie z dziećmi nie tylko poprawia znajomość języka, ale także ułatwia skupienie się na musisz nie tylko zadać sobie pytanie, jak nauczyć dziecko koncentracji, ale także co zrobić, jeśli nie zawsze sobie radzisz. Najważniejszą rzeczą jest nie tracić panowania nad sobą i nie wywoływać w dzieciach poczucia winy, ponieważ byłoby to chcesz przeczytać więcej artykułów podobnych do Jak nauczyć moje dziecko koncentracji?, zalecamy wejście do naszej kategorii Bycia Ojcem i Matką.
Jeśli chcesz, aby twoje dziecko w późniejszym etapie rozwoju i w szkole potrafiło się skoncentrować zacznij ćwiczyć jego malutki umysł jak najwcześniej. Niemowlę ma mało podzielną uwagę, ale lubi interesować się przedmiotami otoczeniem, mimo to jeszcze nie ma świadomości interesowania się tylko jedną rzeczą. Ciekawi go wszystko co znajduje się obok niego. Taki malec nie umie się koncentrować , więc od pierwszych miesięcy nauczmy go tego, a poskutkuje to potem z nawiązką. Ćwiczenia na koncentrację dla niemowląt 1. Wieszaj nad łóżeczkiem zabawki lub karuzelę , poruszaj nimi , opowiadaj o zabawkach powoli, pokazując jedną po drugiej. W ten sposób zachęcisz dziecko do zwracania wzroku w określonym przez siebie kierunku 2. Czytaj maluszkowi książeczki. Nie będzie ono słuchało , ale kolorowe obrazki przykują jego uwagę. Przewracaj pomalutku strony i zachęcaj, aby maluch robił to sam. Pokazuj paluszkiem swoim i potem maluszka co jest na obrazkach np. kotek , drzewo , kilka razy powtarzając. 3. Jeżeli dziecko ma zabawkę staraj się ją podać, niech chwilę poogląda i opisuj co ma w dłoni, pokazuj palcem elementy zabawki, mów o kolorze zabawek, staraj się, aby trzymał jedno i tylko ją miał w pobliżu. Potem jak już wypuści z rączek daj kolejną , max . 3 -4 pokaż kolejno. Zmieniaj zabawki codziennie, raz jeden zestaw , raz drugi, aby tej wiedzy nie było zbyt wiele na raz. Nie rozpraszaj przy tym włączony radiem czy telewizorem. Niech słucha twoich słów, które są dla niego jak melodia. 4. Staraj się być zawsze naprzeciwko dziecka, tak aby mogło patrzeć na twoją twarz, miny, najczęściej wtedy, gdy zaczynasz dziecko uczyć mówienia. Skupi się wtedy na twojej twarzy całkowicie, nie będzie zwracać uwagi na otoczenie. Będzie lepiej słuchać. 5. Dbaj o to, by dziecko wystarczająco spało i regularnie jadło. Dziecko niewypoczęte i nienajedzone nie będzie miało ochoty się koncentrować , będzie się kręcić i płakać. Niedobór snu sprawia bowiem, ze mózg dziecka nie jest wypoczęty i nie będzie pracował należycie. 6. Nie dawaj dziecku zbyt wielu słodyczy, ponieważ wysoki poziom cukru we krwi czasem wywołuje u dziecka osowiałość lub odwrotnie nerwowość, a co za tym idzie rozdrażnienie , wtedy będzie kłopot ze skupieniem się, chociaż na prostych czynnościach, a co dopiero słuchaniu mamusi. 7. Zwróć uwagę na to, żeby dziecko w danym czasie nie zajmowało się kilkoma rzeczami na raz, minuta z zabawką, kolejna oglądanie obrazka, kolejna słuchanie mamy. Niech skupi swoją uwagę jak najdłużej na jednej czynności i niech ją spokojnie skończy. To będzie przyczyniało się w przyszłości do braku konsekwencji w działaniach dziecka, będzie rozrzucać miliony zabawek i nie skupi się na jednej konkretniej. W późniejszym wieku może mieć problem z podejmowaniem trudnych decyzji. 8. Wspieraj samodzielność swojego dziecka, chwal i nie krytykuj, gdy zrobi coś źle, na przykład źle ułoży klocki. Potem niechętnie będzie podejmował jakikolwiek wysiłek.
Rodzice często mają kłopoty z określeniem, czy ich dziecko już ma kłopoty z koncentracją uwagi, czy jest tylko roztargnione, rozproszone bądź zwyczajnie ma akurat zły humor. Zdarza się, że pierwszy sygnał pojawia się dopiero wtedy, gdy dziecko zaczyna naukę - w zerówce lub pierwszej klasie. Zwraca na to uwagę nauczyciel lub sam rodzic z niepokojem obserwuje, jak ciężko dziecku wykonać zadaną pracę domową, ponieważ wszystko jest ciekawsze i bardziej zajmujące od zadanej pracy, a byle stuknięcie odwraca uwagę. Kiedy zaburzenia koncentracji są problemem? Zaburzenia koncentracji mogą przybierać różnorodną formę. Problemem jest, gdy dziecko: pracuje szybko, ale pobieżnie, nieuważne czyta polecenia, wykonuje tylko część zadania itp., popełnia dużo błędów, choć jego możliwości są o wiele większe, np. uczeń dobrze już liczący popełnia kardynalne błędy, pracuje bardzo powoli, często przerywa pracę, nie potrafi poświęcić zadaniu należytej uwagi, bardzo szybko się męczy i zniechęca, "buja w obłokach", zamyśla się, śni na jawie, jest rozkojarzone, osiąga słabe wyniki w nauce (poniżej możliwości), ma trudności z odrobieniem zadań domowych (odrabia je źle, nie do końca lub wcale), Zdarza się, że dziecko nie potrafi się skoncentrować na żadnej czynności, ale bywa też tak, że dziecko, które wytrwale zajmuje się wybranym przez siebie zajęciem (na przykład budowaniem z klocków, klejeniem modeli itp.), nie potrafi skupić się na odrabianiu lekcji. A w szkole liczy się przede wszystkim wytrwałość i gotowość do pracy, także tej uznawanej przez dziecko za nudną. Skąd się biorą kłopoty z koncentracją? Wielu psychologów twierdzi, że trudności z koncentracją u dzieci to znak naszych czasów, coraz częściej w związku z tym kieruje się dzieci na sprawa nie jest prosta, ponieważ umiejętność koncentracji uwagi jest ściśle związana z osobowością, środowiskiem (zarówno domowym jak i szkolnym), mechanizmami sterującymi zachowaniem. Umiejętność koncentracji można ćwiczyć, trzeba mieć jednak świadomość, że przede wszystkim należy wyeliminować przyczyny zaburzeń. A może ich być wiele, od tych bardzo poważnych, kiedy to należy udać się po pomoc do specjalisty, po mniejsze błędy w wychowaniu, które przy odrobinie wysiłku można zniwelować. Przyjrzyj się otoczeniu dziecka Spójrzmy krytycznie na pokój naszego dziecka: w większości domów jest on wypełniony zabawkami, grami, książkami. Nasze dzieci żyją w dostatku, a my ze wszystkich sił staramy się, żeby niczego im nie brakowało. Otaczająca nas reklama wmawiam nam i naszym dzieciom, że pewne rzeczy po prostu musimy posiadać. Ulegając tej presji kupujemy kolejne łatwo dostępne dobra. A dziecko rośnie w przekonaniu, że zdobycie najbardziej nawet wymyślnych zabawek nie wymaga wysiłku. W efekcie dziecko ma wiele rzeczy, których nie potrzebuje, a kolejnymi szybko się nudzi. Jego zabawy są coraz mniej twórcze, bo ograniczone masą przedmiotów. Także rozrywka jest łatwa i przyjemna: kino, telewizja, komputer, kompleksy rozrywkowo-handlowe. Podejmowanie wysiłku nie jest modne. W takich warunkach niezwykle trudno przekazać dziecku, że włożona w naukę praca kiedyś w przyszłości zaprocentuje. Młody człowiek, przyzwyczajony, że oglądanie telewizji nie wymaga najmniejszego wysiłku, a jest takie zabawne, nie będzie potrafił skupić się na jednym, często nudnym zadaniu (np. pisaniu szlaczków, literek, robieniu ćwiczeń ortograficznych). Spalająca presja osiągnięć Dodatkowo sprawę utrudnia fakt, że dziecko w momencie gdy rozpoczyna edukację, najczęściej jest poddawane nadmiernej presji osiągnięć. Rodzice zdają sobie sprawę z tego, jak ciężko o pracę i jak duże kwalifikacje trzeba mieć, aby ją dostać. Dlatego zaraz od początku nauki siedzą z dzieckiem nad lekcjami, robią dodatkowe ćwiczenia, opłacają korepetycje, lekcje itp. Tymczasem jeśli dziecko od małego nie uczyło się wytrwałości, nagle staje przed zadaniem ponad siły. Mimo kontroli, nacisku i starań rodziców pojawią się kłopoty. Jak pomóc dziecku z kłopotami z koncentacją? Dziecku możesz pomóc, działając wielotorowo. Na co zwrócić uwagę? Wyznaczaj granice Chociaż najchętniej obsypalibyśmy dzieci wszystkim, o czym tylko zamarzą (albo nawet nie zdążą zamarzyć), powinniśmy się powstrzymać. Młody człowiek musi zrozumieć, że nie może mieć wszystkiego i że osiągnięcie celu wiąże się z nakładem pracy. Odsuwanie w czasie chwili, w której potrzeba zostanie zaspokojona, ma znaczący wpływ na kształtowanie postawy gotowości do pracy i wysiłku. Umiejętność czekania można i należy wyćwiczyć. Sprzyja temu unormowany tryb życia: stałe pory posiłków, snu, pracy i zabawy, jasno określone obowiązki dziecka, czytelnie wytyczone granice. Obserwuj dziecko Poobserwujmy swoje dziecko: na jakich zajęciach spędza czas? jakie czynności wykonuje szybko i chętnie? jakie czynności zajmują mu dużo czasu? co powinno robić, a nie robi? Jeśli uważamy, że telewizja, komputer czy zabawa zajmują mu zbyt wiele czasu ustalmy ile czasu może dziennie/tygodniowo na nie poświęcić. Zróbmy listę zachowań, które chcielibyśmy zmienić - na początek dwa, trzy (nie więcej), np. "postaram się, aby dziecko odrabiało lekcje w swoim pokoju","dopilnuję, żeby dziecko uporządkowało pokój przed snem". Można przygotować tabelkę, w której zaznaczać będziemy w kolejne dni, czy udało nam się konsekwentnie zrealizować postanowienie. Trzeba się liczyć z tym, że minie nawet kilka tygodni, zanim osiągniemy swój cel, ale wymagając konsekwentnych i systematycznych działań od siebie, łatwiej będzie nam wymagać ich od dziecka. A co z motywacją? Na temat motywacji napisano bardzo wiele, jest to bowiem ważne w psychologii i pedagogice pojęcie. Dla rodziców najważniejsze jest jednak przemyślenie kilku spraw i pamiętanie o nich w codziennym wychowaniu: Sukces zachęca do podejmowania kolejnych działań, stwarzajmy więc dziecku sytuacje, w których może sukces osiągnąć. Strach przed porażką zniechęca, dostosowujmy zatem zadania do wieku, rozwoju i możliwości dziecka, aby nie doznawało zbyt wielu porażek. Od tego czy dziecko ma nadzieję na sukces, czy też odczuwa strach przed porażką, zależy jego wiara we własne siły. Człowiek stawia wymagania samemu sobie i próbuje im sprostać - poziom tych wymagań wpływa na gotowość do podjęcia wysiłku. Bacznie obserwujmy, czy dziecko nie ustawiło sobie tej poprzeczki zbyt wysoko lub zbyt nisko. Dziecko powinno mieć poczucie, że ponosi odpowiedzialność i konsekwencje za skutki własnej aktywności. Tłumaczmy, że nie tylko sukces jest jego zasługą, ale także za porażkę ponosi winę ono samo, a nie nauczyciel, pech czy zła pogoda. Należy umacniać dziecko w kreatywności i pozwalać na spróbowanie własnych sił. Nadmierne ograniczanie i zakazy hamują naturalną inicjatywę dziecka. Wspierajmy samodzielność swego dziecka. Najlepsza sytuacja jest wtedy, gdy człowiek uczy się sam, dla siebie i z wewnętrznej potrzeby. Dlatego należy wspierać dziecko w jego dążeniu do samodzielności - także w odrabianiu lekcji. Tylko pracując samodzielnie młody człowiek wyrobi w sobie odpowiedzialność za szkolne osiągnięcia. Nie można jednak dziecka zostawić całkowicie samego, musi ono wiedzieć, że zawsze może liczyć na pomoc rodziców (szczególnie w wyszukiwaniu informacji). Dziecko nie może być głodne Gdy w brzuchu burczy trudno być skoncentrowanym. Dlatego warto wprowadzić zasadę, że bez porządnego śniadania dziecko nie wychodzi z domu. Pełnowartościowy posiłek jest niezbędnym elementem udanego dnia w szkole. Od pewnego czasu toczy się natomiast dyskusja na temat wpływu cukru, fosforanów, barwników spożywczych itp. na niepokój ruchowy dzieci. I choć prowadzono wiele badań na ten temat, nie ma wciąż dowodów na zdecydowaną szkodliwość tych substancji. Niemniej są dzieci, które wyraźnie reagują na pewne substancje w diecie - wiedząc o tym, warto je wyeliminować lub ograniczyć. Spokój potrzebny od zaraz! Każdy wie, że masa problemów na głowie utrudnia nam myślenie o pracy. Tak samo jest z dzieckiem: do skupienia uwagi potrzebuje spokoju, pewnej i stabilnej sytuacji w rodzinie, oparcia w rodzicach. Jeśli w domu jest jakieś konflikt (nawet taki pozornie niewidoczny jest wyczuwany przez dzieci), dziecko jest obciążone psychicznie i gwałtownie spada jego gotowość do podejmowania wysiłku. Pamiętajmy o tym, gdy u dziecka pojawią się trudności z koncentracją. Przerwij to błędne koło Dziecko przychodzi do szkoły i z jakiegoś powodu nie daje sobie rady. Może to są problemy przejściowe (np. trudna aklimatyzacja do nowych warunków), może poprzeczka stawiana przez rodziców jest umieszczona zbyt wysoko, może sprawność intelektualna jest niższa, może dziecko ma wadę wzroku czy słuchu lub zaburzenia funkcji poznawczych... Cokolwiek jest przyczyną, dziecko spotykają same porażki. Problemy nawarstwiają się, a dziecko zaczyna unikać wysiłku, bo po co się starać, jeśli to i tak nie przynosi efektów? Dziecko jest coraz bardziej przeciążone, a koło się toczy. W takim przypadku niezbędna jest współpraca rodziców nie tylko ze szkołą, ale także specjalistą, na przykład z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Rozpoznanie dysleksji, dysgrafii, dyskalkulii czy ADHD daje szansę podjęcia terapii i pracowania nad umiejętnością koncentracji w stopniu umożliwiającym dziecku normalne funkcjonowanie w szkole. Przyczyny zaburzeń koncentracji u każdego dziecka mogą być inne, należy jednak starać się je odkryć i wyeliminować. Dopiero wtedy można sięgnąć po dodatkowe ćwiczenia, które mogą pomóc. Joanna Górnisiewicz
Kiedy koncentracja uwagi u dzieci zaczyna być problemem? Jakie są przyczyny zaburzeń koncentracji u najmłodszych i jakie podjąć w związku z nimi kroki? Na te i inne pytania pomaga nam znaleźć odpowiedź psycholog Pani Edyta Worobiej. Twoje dziecko jest ruchliwe, często o czymś zapomina, nie może się skupić na zabawie z innymi dziećmi i z trudem przychodzi mu wykonywanie prac w których ważna jest koncentracja uwagi. U dzieci takie problemy mogą generować następne kłopoty, np. w relacjach z rówieśnikami, czy w wynikach w szkole. Właśnie dlatego warto odpowiedzieć sobie na pytanie jak wygląda koncentracja uwagi u dzieci, jak się rozwija, co powoduje jej brak oraz jak wspierać umiejętności dziecka w tym zakresie. Koncentracja uwagi u dzieci: Kiedy mówimy o problemach dziecka z koncentracją a kiedy o tym, że koncentracja uwagi u dzieci jest zaburzona? Trudności w koncentracji uwagi u dzieci mogą przybierać różne nasilenie i ujawniać się w różnych sytuacjach. Koncentracja uwagi u dzieci w wieku przedszkolnym często jest mimowolna, co oznacza, że mogą one mieć problemy w skupieniu się na jednym zadaniu i doprowadzaniu rozpoczętych czynności do końca. Dziecko łatwo rozprasza się więc pod wpływem bodźców, potrzebuje powtarzania poleceń i przypominania, co miało zrobić. Jego uwaga podąża za tym, co jest dla niego atrakcyjne w danym momencie. Z wiekiem czas koncentracji się wydłuża, a ok. 5 roku życia następuje stopniowe przejście od uwagi mimowolnej do uwagi dowolnej. Oznacza to, że uwaga dziecka staje się celowa – dziecko potrafi świadomie koncentrować się na danym zadaniu nawet wtedy, gdy nie jest ono dla niego interesujące, ale musi je wykonać. Rodzice często zastanawiają się, czy trudności dziecka w koncentracji uwagi wynikają po prostu z jego wieku czy są już sygnałem poważniejszych zaburzeń? Zaburzenia w koncentracji uwagi, czyli ADD (attention deficit disorder), to deficyty w zakresie uwagi, które diagnozowane są ok. 6-7 roku życia dziecka, występują w co najmniej dwóch środowiskach (czyli np. w domu i szkole), a ich nasilenie znacznie utrudnia szkolne, emocjonalne i społeczne funkcjonowanie dziecka. U dzieci młodszych rozpoznanie stawia się bardzo ostrożnie, ponieważ zmienność uwagi może być u nich naturalnym etapem rozwoju. Utrzymywanie się lub nasilenie trudności w koncentracji uwagi w momencie, gdy dziecko rozpoczyna naukę w szkole jest dla nas sygnałem do wnikliwego przyjrzenia się trudnościom dziecka w umiejętności koncentracji uwagi i przeprowadzenia diagnozy psychologicznej. Do symptomów, które powinny nas zaniepokoić, należą: trudności w koncentracji na szczegółach podczas lekcji czy wykonywania innych czynności popełnianie błędów wynikających z niedbałości: dziecko nieuważnie czyta polecenia, wykonuje tylko część zadań, często przerywa pracę częste nie stosowanie się przez dziecko do podawanych instrukcji kłopoty z dokończeniem zadań szkolnych i codziennych obowiązków problemy z zorganizowaniem sobie pracy (nauki, innych zajęć, odrabiania prac domowych) gubienie rzeczy niezbędnych do nauki i innych zajęć: zeszytów, długopisów, książek, zabawek częste zapominanie (np. żeby wykonać jakieś zadanie, zapisać pracę domową) łatwość rozpraszania pod wpływem bodźców zewnętrznych. Aby mówić o zaburzeniach uwagi, objawy muszą występować od wczesnego dzieciństwa i ujawniać się z różnym nasileniem w sposób stały w różnych środowiskach (w domu, w szkole, wśród rówieśników, w czasie wolnym). Diagnoza obejmuje kilka obszarów: wywiad medyczny (stan zdrowia dziecka, badanie EEG), wywiad z rodzicami (przebieg ciąży i porodu, moment pojawienia się trudności w koncentracji uwagi, sposoby ich pokonywania, występowanie objawów ADD u rodziców lub dalszej rodziny, atmosfera wychowawcza), obserwację dziecka, badania kwestionariuszowe, analizę opinii nauczyciela o funkcjonowaniu dziecka w szkole. Koncentracja uwagi u dzieci: Skąd się biorą problemy związane z koncentracją? Co może przeszkadzać dziecku w koncentracji? Gorsza koncentracja uwagi u dzieci może mieć wieloczynnikowe podłoże. Jedną z przyczyn trudności w skupieniu uwagi są zaburzenia w ilości neuroprzekaźników w układzie nerwowym. Obserwuje się spowolniony lub zahamowany rozwój struktur mózgowych odpowiedzialnych za koncentrację (zlokalizowane są one w płacie czołowym). Inną przyczyną jest nadmierne bodźcowanie dziecka, czyli nieuregulowany rytm dnia, zbyt duży czas przeznaczony na korzystanie z komputera lub oglądanie telewizji, brak jasno określonych granic i obowiązków dziecka. Otoczenie, w którym przebywa dziecko, również ma istotne znaczenie dla jego zdolności do koncentracji uwagi. Czynnikami utrudniającymi skupienie uwagi będą różne dystraktory np. pokój wypełniony zabawkami, brak zorganizowanego miejsca do nauki, włączony telewizor lub inne osoby w pokoju w czasie, gdy dziecko odrabia lekcje. Ponadto dziecko przyzwyczajone do szybkiego zaspokajania swoich potrzeb (nowe zabawki, rozrywka dzięki mediom) nie uczy się wytrwałości, cierpliwości, motywacji do pracy. Koncentrację uwagi dziecka może także zakłócać trudna sytuacja rodzinna np. konflikty między rodzicami, mała ilość czasu spędzanego przez rodziców z dzieckiem. Również dziecko, które jest przemęczone lub ma niewłaściwą dietę może mieć problemy w skupieniu uwagi. Ponadto przy diagnozie zaburzeń koncentracji uwagi należy wykluczyć takie przyczyny jak upośledzenie umysłowe czy niedosłuch oraz czynniki środowiskowe (np. przemoc w rodzinie, rozwód, itp.) Koncentracja uwagi u dzieci: Jak wzmacniać koncentrację dziecka? W celu wzmacniania koncentracji uwagi dziecka należy dbać o stały rytm dnia i przestrzegać wyznaczonych reguł (czas przeznaczony na naukę, odpoczynek, komputer, spotkania z kolegami, sen, itp.). Dziecko powinno mieć swój pokój lub kącik zorganizowany w taki sposób, aby zachęcał do relaksu i wyciszenia (stonowane kolory, niewiele dostępnych zabawek w danym momencie, na biurku tylko potrzebne przybory do odrobienia lekcji, dbanie o porządek). Istotne jest, aby rodzice zachęcali dziecko do dokańczania rozpoczętych czynności i dopiero wtedy pozwolili zająć się kolejną rzeczą. Podczas dłuższych zadań warto zapewnić dziecku krótkie przerwy na aktywność fizyczną. Ogólnikowe polecenia (np. „posprzątaj”) najlepiej podzielić na mniejsze i konkretne etapy (np. „włóż klocki do pudełka”, „postaw książkę na półkę”). Dużym wsparciem w ćwiczeniu koncentracji uwagi są gry edukacyjne (uczą przestrzegania zasad, czekania na swoją kolej, ćwiczą pamięć słuchową i/lub pamięć wzrokową). Koncentrację uwagi dziecka można również ćwiczyć czytając mu bajki. Ponadto odpowiednia dieta i ruch na świeżym powietrzu mogą dodatkowo poprawić koncentrację uwagi dziecka. Warto pamiętać, że aby właściwie pomóc dziecku, u którego pojawiają się problemy z koncentracją uwagi, należy przede wszystkim zdiagnozować przyczynę tych trudności. Koncentracja uwagi u dzieci: Czy w przypadku problemów z koncentracją potrzebne są leki? Przezwyciężanie trudności w koncentracji uwagi może obejmować wiele różnych dróg. Jedną z nich jest farmakoterapia, stosowana szczególnie wtedy, gdy zaburzenia uwagi u dziecka są znacznie nasilone. Leki mogą jednak powodować różne skutki uboczne, dlatego bardzo ważne jest stałe obserwowanie, jak dziecko reaguje na przyjmowane leki. Koncentracja uwagi u dzieci: Jakie skutki mogą być wywołane brakiem reakcji na problemy z koncentracją dziecka? Trudności w koncentracji uwagi mogą nieść szereg konsekwencji dla dziecka, szczególnie w obszarze powodzenia edukacyjnego i kontaktów z rówieśnikami. W szkole dzieci z problemami w koncentracji uwagi, które nie dostały wsparcia, mogą mimo dobrym możliwości intelektualnych przejawiać trudności edukacyjne i cierpieć z powodu braku sukcesów w nauce, co dodatkowo może obniżać ich motywację do nauki. Jako dzieci, które sprawiają wrażenie, że nie słuchają innych i nie skupiają uwagi na lekcjach mogą otrzymać etykietę niegrzecznych, upartych, leniwych, niezdyscyplinowanych i być karane za zachowania nad którymi trudno im zapanować. W kontaktach z rówieśnikami bywają niezorganizowane i niezdarne, w związku z czym często mogą być odrzucane i nieakceptowane. To z kolei będzie prowadzić do nasilonego przeżywania frustracji, negatywnych emocji i może skutkować spadkiem samooceny oraz obniżeniem poczucia własnej wartości. Ze względu na ryzyko, jakie problemy w koncentracji uwagi niosą dla prawidłowego rozwoju poznawczego oraz emocjonalno – społecznego niezmiernie ważne jest dostosowanie oddziaływań wychowawczych i edukacyjnych do możliwości dziecka. Im wcześniej dziecko otrzyma pomoc w tym zakresie, tym łatwiejszy będzie jego start zarówno w szkole, jak i późniejszym życiu. Edyta Worobiej psycholog, terapeutka w nurcie Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (TSR). Obecnie jest w trakcie 4 – letniego całościowego szkolenia psychoterapeutycznego, atestowanego przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. Od 10 lat pracuje z dziećmi i młodzieżą zmagającymi się z nieśmiałością, stanami lękowymi, obniżonym nastrojem i trudnościami w relacjach z otoczeniem. Pomaga im odkrywać mocne strony i potencjał, budować poczucie własnej wartości, a także uczy konstruktywnego zachowania pod wpływem silnych emocji i stresu. Jednocześnie wzmacnia w rozwijaniu satysfakcjonujących kontaktów z innymi, by móc w pełni czerpać radość z życia. Przyjmuje w Poradni PrimoPsyche w Warszawie.
jak nauczyć dziecko koncentracji forum